Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας στους άνδρες που βοηθά στην παραγωγή σπέρματος.

Είναι φυσιολογικό ο προστάτης να μεγαλώνει με την ηλικία. Ωστόσο, η ηλικία αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης συγκεκριμένων προβλημάτων του προστάτη.

Οι συνήθεις παθήσεις του προστάτη περιλαμβάνουν τα εξής:

Ορισμένα συμπληρώματα μπορούν να υποστηρίξουν την υγεία του προστάτη.

Συγκεκριμένα,

  • το λυκοπένιο,
  • το σελήνιο
  • το πράσινο τσάι
  • το saw palmetto

είναι κοινά συστατικά σε συμπληρώματα που υποστηρίζουν την υγεία του προστάτη και μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων του προστάτη.

 

Ποια συμπληρώματα χρησιμοποιούνται για την υγεία του προστάτη

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες. Η ηλικία, η φυλή και η γενετική επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (BPH) είναι ένα άλλο συχνό πρόβλημα του προστάτη, με τον αριθμό των ατόμων που αντιμετωπίζουν αυτή την κατάσταση να αυξάνεται κάθε χρόνο.

Η ηλικία, η φυλή και τα φάρμακα, μεταξύ άλλων παραγόντων, επηρεάζουν την ανάπτυξη της BPH.

Πολλές βιταμίνες, μέταλλα και βότανα μπορούν να υποστηρίξουν την υγεία του προστάτη και να επηρεάσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Τα συμπληρώματα παρέχουν μια θρεπτική ώθηση, αλλά μπορεί να μην έχουν πάντα θετικό αποτέλεσμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα συμπληρώματα μπορεί ακόμη και να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό.

Τα επαρκή επίπεδα σεληνίου, ψευδαργύρου και βιταμίνης D και η ενσωμάτωση αντιοξειδωτικών στη διατροφή είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του προστάτη.

Η χρήση των συμπληρωμάτων θα πρέπει να εξατομικεύεται και να ελέγχεται από έναν επαγγελματία υγείας, όπως έναν εγγεγραμμένο διαιτολόγο (RD) ή εγγεγραμμένο διαιτολόγο-διατροφολόγο (RDN), έναν φαρμακοποιό ή έναν γιατρό.

Συμπληρώματα για την υγεία του προστάτη

Οι βιταμίνες, τα μέταλλα, τα βότανα και διάφορες φυτικές ενώσεις μπορούν να υποστηρίξουν την υγεία του προστάτη μειώνοντας τη φλεγμονή και μειώνοντας τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.

1. Σελήνιο

Το σελήνιο είναι απαραίτητο για τη σταθερότητα του DNA και την υγεία των κυττάρων. Δρα επίσης ως αντιοξειδωτικό για τη μείωση της κυτταρικής βλάβης.

Μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες δείχνουν σύνδεση μεταξύ χαμηλών επιπέδων σεληνίου και υψηλότερου κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Ωστόσο, οι τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές δίνουν μικτά αποτελέσματα.

Η αρχική κατάσταση των θρεπτικών συστατικών μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη κατά τη λήψη συμπληρωμάτων σεληνίου.

Η μορφή του συμπληρώματος μπορεί επίσης να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα του σεληνίου.

Η συμπλήρωση με 500 μικρογραμμάρια (mcg) σεληνίου ημερησίως δεν μείωσε τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη σε άνδρες ηλικίας 50 ετών και άνω.

Οι ερευνητές τερμάτισαν πρόωρα μία δοκιμή λόγω μη παρατηρούμενου οφέλους από τη συμπληρωματική χορήγηση σεληνίου.

Ορισμένες μελέτες που αξιολογούν το σελήνιο για την υγεία του προστάτη παρατήρησαν αυξημένο κίνδυνο διαβήτη με τη συμπληρωματική χορήγηση.

Η συνιστώμενη διαιτητική πρόσληψη (RDA) για το σελήνιο είναι 55 mcg για άνδρες ηλικίας 14 ετών και άνω.

Το σελήνιο μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα. Η σισπλατίνη, ένας τύπος χημειοθεραπείας για ορισμένους καρκίνους, μπορεί να μειώσει τα επίπεδα σεληνίου.

Αντίθετα, το σελήνιο μπορεί να απαλύνει τις παρενέργειες της σισπλατίνης.

2. Ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητο θρεπτικό συστατικό σε ιστούς με υψηλό ρυθμό κυτταρικής εναλλαγής, όπως ο ιστός του προστάτη.

Επιπλέον, ο ψευδάργυρος απαιτείται για την παραγωγή σπέρματος και την υγεία.

Προβλήματα υγείας προκύπτουν όταν τα κύτταρα του προστάτη δεν μπορούν πλέον να αποθηκεύουν ψευδάργυρο.

Ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν χαμηλότερα επίπεδα ψευδαργύρου με τον καρκίνο του προστάτη.

Ωστόσο, η συμπληρωματική χορήγηση ψευδαργύρου μπορεί επίσης να συμβάλει σε μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.

Τα αντικρουόμενα δεδομένα περιορίζουν τη χρήση του συμπληρώματος ψευδαργύρου για την υγεία του προστάτη.

Επιπλέον, η συγκεκριμένη μορφή του συμπληρώματος μπορεί να επηρεάσει την επίδραση του ψευδαργύρου.

Το RDA για τον ψευδάργυρο για άνδρες 14 ετών και άνω είναι 11 χιλιοστόγραμμα (mg) ημερησίως.

Η υπερβολική πρόσληψη ψευδαργύρου μειώνει την απορρόφηση άλλων ζωτικών θρεπτικών συστατικών όπως ο σίδηρος και ο χαλκός.

Ορισμένα αντιβιοτικά μπορεί να αλληλεπιδρούν με τον ψευδάργυρο, μειώνοντας την απορρόφηση και των δύο όταν λαμβάνονται μαζί.

Τα διουρητικά αυξάνουν την απομάκρυνση του ψευδαργύρου από τον οργανισμό, μειώνοντας τα αποθέματα θρεπτικών συστατικών.

3. Λυκοπένιο

Το λυκοπένιο είναι μια φυτική χημική ουσία (καροτενοειδές) που δίνει στα φρούτα και τα λαχανικά κόκκινο χρώμα. Οι ντομάτες αποτελούν ισχυρή πηγή λυκοπενίου.

Το λυκοπένιο υποστηρίζει την υγεία του προστάτη μέσω των αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων του που προστατεύουν τα κύτταρα από βλάβες.

Η κατανάλωση συμπληρωμάτων και προϊόντων με βάση τη ντομάτα που περιέχουν λυκοπένιο μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα του διογκωμένου προστάτη.

Το λυκοπένιο μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, ιδίως του καρκίνου του προστάτη.

Δεν υπάρχουν επαρκείς έρευνες που να ενθαρρύνουν τη χρήση του λυκοπενίου για την υγεία του προστάτη και τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Το λυκοπένιο από τρόφιμα ή προϊόντα με βάση την ντομάτα μπορεί να υποστηρίξει την υγεία του προστάτη. Ωστόσο, η λήψη συμπληρωμάτων λυκοπενίου δεν φαίνεται να έχει την ίδια ευεργετική επίδραση.

Το λυκοπένιο σε δόσεις 15 έως 45 mg ημερησίως για διάστημα έως και έξι μηνών φαίνεται ασφαλές.

Οι ντομάτες περιέχουν 0,88 έως 7,74 mg λυκοπένιο ανά 100 γραμμάρια (g), που αντιστοιχεί περίπου στο βάρος μιας μικρής ντομάτας.

Η ποσότητα του λυκοπενίου σε μια ντομάτα εξαρτάται από τον τύπο και την ωριμότητα του καρπού.

Το λυκοπένιο μπορεί να επιβραδύνει την πήξη του αίματος. Η λήψη του με αντιπηκτικό ή αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης μώλωπες και αιμορραγίας.

Να είστε προσεκτικοί όταν χρησιμοποιείτε λυκοπένιο με άλλα φάρμακα που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αιμορραγίας.

4. Πράσινο τσάι

Ορισμένες φυτικές ενώσεις του πράσινου τσαγιού (κατεχίνες) συμβάλλουν στις επιδράσεις του ροφήματος που προάγουν την υγεία.

Οι κατεχίνες καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες (ασταθή μόρια) και παρέχουν αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη οφέλη.

Η γαλλική επιγαλλοκατεχίνη (EGCG), ένας τύπος κατεχίνης, μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων και συμμετέχει στην αναστολή της κυτταρικής ανάπτυξης και την απελευθέρωση φλεγμονωδών μορίων.

Τα στοιχεία είναι μικτά σχετικά με τα οφέλη του πράσινου τσαγιού για την υγεία του προστάτη.

Ορισμένες μελέτες δείχνουν θετική επίδραση τριών ή περισσότερων φλιτζανιών πράσινου τσαγιού καθημερινά στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Ένα φλιτζάνι πράσινο τσάι περιέχει περίπου 187 mg EGCG.

Άλλες έρευνες σημειώνουν μείωση του καρκίνου του προστάτη με 400 έως 600 mg EGCG ημερησίως. Παρόλα αυτά, οι έρευνες δεν είναι ομόφωνες.

Η κατανάλωση 400 mg EGCG ημερησίως είναι καλά ανεκτή και ασφαλής. Η λήψη συμπληρωμάτων EGCG με άδειο στομάχι μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική, αλλά μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο τοξικότητας.

5. Βιταμίνη D

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη απαραίτητη για αμέτρητες διεργασίες του οργανισμού.

Μπορεί να μειώσει τα επίπεδα των κυκλοφορούντων σεξουαλικών ορμονών (ανδρογόνων) και του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) και να περιορίσει την ανάπτυξη των κυττάρων, ώστε να υποστηρίξει την υγεία του προστάτη και να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.

Το PSA είναι μια εξέταση αίματος που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση του κινδύνου ενός ατόμου για καρκίνο του προστάτη.

Υπάρχουν μικτά στοιχεία που υποστηρίζουν τη συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D για την υγεία του προστάτη.

Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι η συμπλήρωση με βιταμίνη D βελτιώνει τα επίπεδα PSA.

Ακόμα, άλλες μελέτες δεν δείχνουν κανένα όφελος από τη βιταμίνη D σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο (μια αναποτελεσματική ουσία που χορηγείται σε άτομα σε ομάδες ελέγχου).

Η κατανάλωση περισσότερης βιταμίνης D μπορεί να συνδέεται με χαμηλότερο ποσοστό BPH. Η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και να αποτρέψει την ανάπτυξη του προστάτη, δύο χαρακτηριστικά της BPH.

Το RDA για τη βιταμίνη D για άνδρες ηλικίας 18 έως 70 ετών είναι 15 mcg ή 600 διεθνείς μονάδες (IU) ημερησίως. Για τους άνδρες άνω των 70 ετών, το RDA είναι 20 mcg ή 800 IU.20

Η υπερβολική συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D είναι τοξική.

Η υψηλή πρόσληψη της συμβάλλει σε αυξημένα επίπεδα ασβεστίου (υπερασβεστιαιμία), η οποία μπορεί να προκαλέσει νεφρική ανεπάρκεια σε σοβαρές περιπτώσεις.

Επιπλέον, ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D μπορεί να αυξήσει το ποσοστό θανάτου (θνησιμότητας) σε άτομα με καρκίνο του προστάτη.

Τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορεί να αλληλεπιδράσουν με ορισμένα φάρμακα και ορισμένα φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν την απορρόφηση της.

Τα φάρμακα που αλληλεπιδρούν με τη βιταμίνη D περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

  • Στατίνες: Η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα των στατινών και οι στατίνες μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγή βιταμίνης D από τον οργανισμό.
  • Κορτικοστεροειδή φάρμακα: Αυτά τα φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν το μεταβολισμό της βιταμίνης D.
  • Θειαζιδικά διουρητικά: Η ταυτόχρονη λήψη θειαζιδικών διουρητικών και συμπληρωμάτων βιταμίνης D μπορεί να συμβάλει στην υπερασβεστιαιμία.
  • Ορλιστάτη: Τα φάρμακα που επηρεάζουν το μεταβολισμό του λίπους μειώνουν την απορρόφηση της βιταμίνης D.

6. Σόγια

Τα τρόφιμα σόγιας, όπως το τόφου και το γάλα σόγιας, περιέχουν φυτοχημικά που σχετίζονται με οφέλη για την υγεία.

Συγκεκριμένα, οι ισοφλαβόνες (ένας τύπος φυτοχημικών) που βρίσκονται στα τρόφιμα σόγιας υποστηρίζουν την υγεία του προστάτη.

Η σόγια δεν επηρεάζει τις ανδρικές αναπαραγωγικές ορμόνες ούτε επηρεάζει αρνητικά τη γονιμότητα.

Στην πραγματικότητα, η κατανάλωση τροφίμων σόγιας συνδέεται με χαμηλότερο ποσοστό καρκίνου του προστάτη.

Ειδικότερα, τα τρόφιμα σόγιας, όπως το τόφου, το γάλα σόγιας και το edamame, μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Οι έρευνες δίνουν μικτά αποτελέσματα για τη χρήση συμπληρωμάτων ισοφλαβονών σόγιας.

Τα συμπληρώματα ισοφλαβονών μπορεί να έχουν παρόμοια αποτελέσματα με την κατανάλωση τροφίμων σόγιας, αλλά χρειάζονται περισσότερες έρευνες.

Επιπλέον, ορισμένες μελέτες που αξιολογούν τα συμπληρώματα ισοφλαβονών σόγιας περιλάμβαναν και άλλα συστατικά, οπότε τα αποτελέσματα μπορεί να μην οφείλονται στις ισοφλαβόνες.

Μπορεί να εμφανιστούν ανεπιθύμητες ενέργειες με τη χρήση συμπληρωμάτων ισοφλαβονών.

Επιπλέον, τα στοιχεία για τα συμπληρώματα ισοφλαβονών για την υγεία του προστάτη είναι ελάχιστα και μη υποστηριζόμενα.

Αντ’ αυτού, επιλέξτε τρόφιμα σόγιας, τα οποία ενθαρρύνονται ως μέρος ενός υγιεινού διατροφικού προτύπου και έχουν ελάχιστες παρενέργειες.

7. Saw Palmetto

Το Saw palmetto είναι ένας θάμνος που μοιάζει με φοίνικα και αντιμετωπίζει καταστάσεις που επηρεάζουν τα ανδρικά και γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα.

Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι το saw palmetto μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα από το ουροποιητικό σύστημα, όπως οι διαρροές ούρων (ακράτεια) και η αυξημένη επείγουσα ανάγκη και συχνότητα.

Επιπλέον, μπορεί να βελτιώσει τη φλεγμονή του προστάτη.

Άλλες έρευνες δεν δείχνουν κανένα όφελος του saw palmetto για τα συμπτώματα της BPH

Ωστόσο, τα οφέλη και οι παρενέργειες του μπορεί να εξαρτώνται από την ποιότητα και τη σύνθεση του συμπληρώματος.

Το saw palmetto είναι γενικά καλά ανεκτό με ήπιες μόνο παρενέργειες όπως προβλήματα πέψης ή πονοκεφάλους.

Δεν υπάρχουν εμφανείς αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων και saw palmetto.

 

Συνοψίζοντας

Τα συμπληρώματα μπορούν να υποστηρίξουν την υγεία του προστάτη, αλλά χρειάζονται πιο ισχυρά δεδομένα προτού τα συμπληρώματα μπορούν να συνιστώνται πλήρως.

Αν και ορισμένα συμπληρώματα μπορεί να σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, δεν μπορούν να αποτρέψουν τον καρκίνο του προστάτη ή άλλα ζητήματα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα συμπληρώματα μπορεί να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Πάντα να συμβουλεύεστε έναν γιατρό πριν ξεκινήσετε ένα συμπλήρωμα.