Τι είναι η βιταμίνη Κ

Η βιταμίνη Κ παίζει βασικό ρόλο στη βοήθεια της πήξης του αίματος, η οποία αποτρέπει την υπερβολική αιμορραγία.

Σε αντίθεση με πολλές άλλες βιταμίνες, η βιταμίνη Κ δεν χρησιμοποιείται συνήθως ως συμπλήρωμα διατροφής.

 

Βιταμίνη Κ έναντι βιταμίνης Κ2

Η βιταμίνη Κ είναι στην πραγματικότητα μια ομάδα ενώσεων, με τις πιο σημαντικές να είναι η βιταμίνη Κ1 και η βιταμίνη Κ2.

Η βιταμίνη Κ1 λαμβάνεται από τα φυλλώδη λαχανικά και ορισμένα άλλα λαχανικά.

Η βιταμίνη Κ2 είναι μια ομάδα ενώσεων που λαμβάνεται σε μεγάλο βαθμό από κρέατα, τυριά και αυγά και συντίθεται από βακτήρια.

Η βιταμίνη Κ1 είναι η κύρια μορφή συμπληρώματος βιταμίνης Κ που διατίθεται στις ΗΠΑ.

Οφέλη της βιταμίνης Κ

Ο βασικός ρόλος της βιταμίνης Κ είναι να βοηθά στην επούλωση τραυματισμών μέσω της πήξης του αίματος και στην ενίσχυση των οστών.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η βιταμίνη αυτή έχει και άλλα οφέλη, όπως η ανακούφιση από την πρωινή ναυτία και η προστασία των γνωστικών λειτουργιών, συμπεριλαμβανομένης της σκέψης, της μνήμης, της μάθησης και των ικανοτήτων οργάνωσης.

Μπορεί επίσης να συμβάλλει στην προστασία της υγείας της καρδιάς.

Πήξη του αίματος

Η βιταμίνη Κ παράγει τέσσερις πρωτεΐνες μεταξύ των 13 που απαιτούνται για την πήξη του αίματος.

Ενισχύει τα οστά

Κατασκευάζοντας την πρωτεΐνη οστεοκαλσίνη, η βιταμίνη Κ διατηρεί τα οστά ισχυρά και βοηθά να αποφύγετε τη χαμηλή οστική πυκνότητα.

Δεν είναι ακόμη σαφές αν η βιταμίνη Κ μπορεί να θεραπεύσει ή να αποτρέψει τα οστικά προβλήματα.

Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι η λήψη περισσότερης βιταμίνης Κ καθημερινά μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης καταγμάτων οστών και χαμηλής οστικής πυκνότητας (οστεοπενία).

Μπορεί να προστατεύσει την υγεία της καρδιάς

Δεν είναι ακριβώς γνωστό πώς η βιταμίνη Κ προστατεύει τις αρτηρίες, αλλά φαίνεται ότι μειώνει τη φλεγμονή και αποτρέπει τη συσσώρευση ασβεστίου.

Οι άνθρωποι που καταναλώνουν περισσότερη βιταμίνη Κ1 έχουν λιγότερες πιθανότητες να εισαχθούν στο νοσοκομείο για καρδιακές παθήσεις λόγω φραγμένων αρτηριών.

Η βιταμίνη Κ2 συμβάλλει επίσης στη μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρδιακών παθήσεων, αν και αυτό το εύρημα είναι λιγότερο βέβαιο επειδή η βιταμίνη Κ2 κυκλοφορεί σε πολλές μορφές που συμπεριφέρονται διαφορετικά στο σώμα.

Ανεπάρκεια βιταμίνης Κ

Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Κ μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ανεξέλεγκτης αιμορραγίας.

Ενώ οι ελλείψεις βιταμίνης Κ είναι σπάνιες στους ενήλικες, είναι πολύ συχνές στα νεογέννητα βρέφη. Μια εφάπαξ ένεση βιταμίνης Κ για τα νεογέννητα είναι το σύνηθες.

Αν και οι ελλείψεις βιταμίνης Κ είναι ασυνήθιστες, μπορεί να έχετε μεγαλύτερη πιθανότητα αν:

  • Έχετε μια ασθένεια που επηρεάζει την απορρόφηση στο πεπτικό σύστημα, όπως η νόσος του Crohn ή η ενεργός κοιλιοκάκη
  • Παίρνετε φάρμακα που παρεμβαίνουν στην απορρόφηση της βιταμίνης Κ
  • Είστε σοβαρά υποσιτισμένοι
  • Πίνετε πολύ αλκοόλ

Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει συμπληρώματα βιταμίνης Κ.

Οι χρήσεις της βιταμίνης Κ για τον καρκίνο, την πρωινή ναυτία, την αφαίρεση των ευρυαγγειών και άλλες καταστάσεις δεν έχουν αποδειχθεί.

Συμπτώματα ανεπάρκειας βιταμίνης Κ

Τα συμπτώματα των χαμηλών επιπέδων βιταμίνης Κ μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Αίσθημα υπνηλίας
  • Εμετό
  • Επιληπτικές κρίσεις
  • Μώλωπες
  • ικρές κόκκινες κηλίδες
  • Αιμορραγίες από τη μύτη
  • Κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών (ίκτερος)
  • Χλωμό δέρμα
  • Αιματηρά, σκούρα και κολλώδη κόπρανα

Δοσολογία βιταμίνης Κ

Οι περισσότεροι άνθρωποι λαμβάνουν αρκετή βιταμίνη Κ από τη διατροφή τους.

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη βιταμίνης Κ (τόσο από τα τρόφιμα όσο και από άλλες πηγές) είναι:

  • Παιδιά 0-6 μηνών: 2 mcg/ημέρα
  • Παιδιά 7-12 μηνών: 2,5 mcg/ημέρα
  • Παιδιά 1-3: 30 mcg/ημέρα
  • Παιδιά 4-8: 55 mcg/ημέρα
  • Παιδιά 9-13: 60 mcg/ημέρα
  • Κορίτσια 14-18: 75 mcg/ημέρα
  • Γυναίκες 19 ετών και άνω: 90 mcg/ημέρα
  • Γυναίκες, έγκυες ή θηλάζουσες (19-50): 90 mcg/ημέρα
  • Γυναίκες, έγκυες ή θηλάζουσες (κάτω των 19 ετών) :75 mcg/ημέρα
  • Αγόρια 14-18: 75 mcg/ημέρα
  • Άνδρες 19 ετών και άνω: 120 mcg/ημέρα

Δεν έχουν παρατηρηθεί ανεπιθύμητες παρενέργειες της βιταμίνης Κ με τα επίπεδα που βρίσκονται στα τρόφιμα ή στα συμπληρώματα.

Ωστόσο, αυτό δεν αποκλείει τον κίνδυνο με υψηλές δόσεις. Οι ερευνητές δεν έχουν ορίσει μια μέγιστη ασφαλή δόση.

Πώς να πάρετε βιταμίνη Κ

Θα βρείτε τη βιταμίνη Κ κυρίως στα τρόφιμα, αλλά μπορείτε επίσης να την πάρετε:

  • Βιταμίνη Κ από το στόμα. Μπορείτε να βρείτε βιταμίνη Κ στα περισσότερα πολυβιταμινούχα/μεταλλικά συμπληρώματα. Είναι επίσης διαθέσιμη σε συμπληρώματα που περιέχουν μόνο βιταμίνη Κ ή συνδυάζονται με ασβέστιο, μαγνήσιο, βιταμίνη D ή άλλα θρεπτικά συστατικά.
  • Ένεση βιταμίνης Κ. Ο γιατρός σας θα σας προσφέρει μια ένεση βιταμίνης Κ για το νεογέννητο μωρό μετά τη γέννηση. Βοηθά το παιδί να αποφύγει μια κατάσταση που ονομάζεται αιμορραγία λόγω έλλειψης βιταμίνης Κ (VKDB).
  • Σταγόνες βιταμίνης Κ για νεογέννητα. Εάν δεν θέλετε να κάνετε ένεση στο νεογέννητό, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σταγόνες βιταμίνης Κ. Λαμβάνεται σε τρεις δόσεις μέσα σε 6 εβδομάδες μετά τη γέννησή τους.

Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ

Οι καλές φυσικές πηγές βιταμίνης Κ περιλαμβάνουν:

  • λαχανικά όπως το σπανάκι, τα σπαράγγια και το μπρόκολο
  • όσπρια όπως η σόγια

Μπορείτε επίσης να καλύψετε τις ημερήσιες ανάγκες σας με τρόφιμα που έχουν μικρότερες ποσότητες βιταμίνης Κ:

  • Αυγά
  • Φράουλες
  • Κρέας όπως το συκώτι
  • Κολοκύθα
  • Κουκουνάρια
  • Μαρούλι Iceberg

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από τη λήψη βιταμίνης Κ

Οι παρενέργειες της από του στόματος λαμβανόμενης βιταμίνης Κ στις προτεινόμενες δόσεις είναι σπάνιες.

Οι λιγότερο συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν:

  • Απώλεια της όρεξης
  • Λιγότερη κίνηση ή δραστηριότητα
  • Προβλήματα στην αναπνοή
  • Διευρυμένο ήπαρ
  • Πρήξιμο του σώματος
  • Ευερεθιστότητα
  • Σκληροί μύες
  • Χλωμό δέρμα
  • Κίτρινα μάτια ή δέρμα (ίκτερος)

Αλληλεπιδράσεις

Πολλά φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν τις επιδράσεις της βιταμίνης Κ.

Περιλαμβάνουν αντιόξινα, αντιπηκτικά, αντιβιοτικά, ασπιρίνη και φάρμακα για τον καρκίνο, τις επιληπτικές κρίσεις, την υψηλή χοληστερόλη και άλλες καταστάσεις.

Ποιοι πρέπει να αποφεύγουν τα συμπληρώματα βιταμίνης Κ

Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείτε συμπληρώματα βιταμίνης Κ, εκτός εάν σας το πει ο γιατρός.

Τα άτομα που χρησιμοποιούν Coumadin για καρδιακά προβλήματα, διαταραχές πήξης ή άλλες καταστάσεις μπορεί να χρειαστεί να παρακολουθούν στενά τη διατροφή τους για να ελέγξουν την ποσότητα της βιταμίνης Κ που λαμβάνουν.

Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν συμπληρώματα βιταμίνης Κ, εκτός εάν τους το συμβουλεύσει ο γιατρός.

 

Συνοψίζοντας

Η βιταμίνη Κ είναι μια ομάδα ενώσεων που είναι απαραίτητες για την πήξη του αίματος, την υγεία των οστών και ενδεχομένως την υγεία της καρδιάς.

Θα τη βρείτε στα φυλλώδη λαχανικά και σε ορισμένα λαχανικά (βιταμίνη Κ1) και στα κρέατα, τα τυριά και τα αυγά (βιταμίνη Κ2).

Οι ενήλικες σπάνια έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης Κ, αλλά μπορεί να συμβεί με ορισμένα φάρμακα ή καταστάσεις.

Τα νεογέννητα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν ανεπάρκεια βιταμίνης Κ λόγω της χαμηλής μεταφοράς της από τον πλακούντα και το μητρικό γάλα.

Η βιταμίνη Κ είναι διαθέσιμη σε πολυβιταμίνες, συμπληρώματα, ενέσεις και σταγόνες. Μπορείτε επίσης να τη λάβετε μέσω διαφόρων τροφίμων.

Αν και οι παρενέργειες της βιταμίνης Κ είναι σπάνιες, μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολία στην αναπνοή και ηπατικά προβλήματα.